Her gün gezindiğimiz internet dünyasında hayal edemeyeceğimiz kadar büyük ve görünmez web sitelerinden oluşan devasa bir karmaşa yatıyor. Elbette her gün sıklıkla ziyaret ettiğimiz Google, Facebook gibi sosyal medya kanallarından veya haber/içerik sitelerinden bahsetmiyoruz. İnternette var olan, çoğu kişinin bilmediği bilse de giriş yapmakta çekindiği gizli bir internet aleminden bahsediyoruz: Deep Web ve Dark Web…
Peki, bu mecralar ne ifade ediyor, neden önemli ve kullanılması suç mu? İnternetin gizli kalan bu karanlık tarafı hakkında kısaca bahsedelim.
Kısaca Deep web nedir?
Deep web, Google, Bing ve Yahoo gibi arama motorlarının tam olarak erişilemeyen internet bölümleri için bir şemsiye terimdir. Derin ve gizli içeriklerden, arama motorlarından, ödeme duvarlı sitelerden ve özel veritabanlarına eklenen sayfalardan oluşur. Deep web’in en önemli özelliği, arama motorlarında indekslenmesi sakıncalı olan içeriklere ev sahipliği yapmasıdır. Bu bakımdan gizli kalması gereken fotoğraf, video veya bilgilerin depolandığı devasa bir alandır.
Deep Web’e Girmek suç mu?
Deep web platformunu ziyaret etmek bazen sorun yaratabilir. -zira kimsenin görmek istemediği içeriklerden bahsediyoruz- Hatta bazı kesimlere göre deep web’i ziyaret etmek bir suç? Peki, gerçekten bu doğru mu? Evet Deep Web’te gizli kalması gereken ve sorun yaratabilecek içerikler var ancak deep web’e giriş yapmak suç değil. Ancak bu platformda sörf yaparken dikkat etmenizde fayda var çünkü platformdaki içeriklerin ortalama %95’inin illegal olduğu söyleniyor.
Dikkatli Olmakta Fayda Var
Deep web’e girmek suç değil ancak güvenliğinize önem vermeye unutmayın. Neyse ki deep web’in yaratıcıları, kullanıcıların işini şansa bırakmamış. Deep web’e giriş yapmak için Tor isimli bir tarayıcıya ihtiyaç vardır. Bu tarayıcıyı bilgisayarınıza indirmeden deep web’e giriş yapamıyorsunuz. Tor tarayıcı, IP bilgilerinizi gizleyen bir çalışma sistemine sahiptir. Dolayısıyla platforma giriş yapmadan önce güvenliğiniz belli bir ölçüde sağlanmış oluyor. Ancak yine de deep web’te çok fazla vakit geçirmemenizde fayda var.
Deep Web’te Neler Var?
Peki, deep web’i bu kadar önemli ve tartışmalı hale getiren içerikler neler sorusu aklınıza gelmiş olacak. Bu dünya gerçekten uçsuz bucaksız… Deep web içerikleri o kadar geniş ki şu karşılaştırma sıklıkla yapılır: Arama motorlarının indekslediği içerikler buz dağının görünün tarafıdır; deep web içerikleri de buz dağının görünmeyen tarafı… Deep web’te yer alan içeriklerden bazılarına değinelim.
- Hackerların ele geçirdiği kişisel bilgiler
- Sosyal medyadan kaldırılan fotoğraflar ve görüntüler
- Ünlü insanların görünmemesini istedikleri halleri
- Kaldırılan akademik ve bilimsel makaleler
- Şirketlerden sızdırılan bilgiler
- +18 içerikler
Özetle ünlü insanları, devletleri veya kurumları rahatsız eden birçok içeriği deep web platformunda bulabilirsiniz. Politik aktivistlerden veri satıcılarına kadar pek çok kişinin burada olduğunu söyleniyor. Hatta satılması yasak olan ürünlerin de deep web üzerinden satışa çıkarıldığı da bilinmektedir.
Deep Web Kaç Katman?
Buz dağının görünmeyen yüzü olan deep web kaç katmandan oluşur? Gizli kalması gereken bilgiler hangi katmanda yer alır? Günlük kullandığımız interneti de hesaba katarak bu soruya cevap verelim.
0.Katman: Common web olarak bilinen bu katman, günlük kullandığımız internetin olduğu konumu tanımlar.
1.Katman: Arama motorlarından arama yaptığınızda bu katmana ulaşırız. Surface web ismiyle lanse edilir.
2.Katman: Arama motorlarının ilk görülmesini istemediği katmanı oluşturur. Bergie Web adıyla da bilinen bu katmandaki içerikler, genelde arama sonuçlarında son sıralarda çıkar. Yetişkin içerikler gibi indeks almayan veriler bu katmanda bulunur.
3.Katman: Şimdi deep web’in olduğu katmana geldik. Bu katman ikiye ayrılır:
- Proxy Seviyesi: Deep web’in biraz yarı ciddi katmanıdır diyebiliriz. Genelde ünlülerin ifşaları, hafif cinsel içerikli görüntüler yer alır. Hackerların paylaşım grupları ve forumlar bu katmandadır. Fakat daha da derin internete ulaştıran onion uzantılı siteler burada yer almaz.
- Tor Seviyesi: Onion siteleri de içeren bu katman, bir tık daha ciddidir. Terör örgütleri gibi illegal yapılar bu katmanda dolaşır. Satışı yasak olan maddelerin satıldığı ve erişimi yasal olmayan dataların dolaştığı katmandır. Bu katmana sadece tor tarayıcı ile giriş yapılabildiği için tor seviyesi olarak isimlendirilmiştir.
4.Katman: Bu katmanı charter web adıyla da biliriz. Deep web’in daha da derine indiği bir katmandır ve ikiye ayrılır:
- Tor Seviyesi: Bu katmanda üst düze bürokratlara ait problem yaratabilecek içeriklerle karşılaşırız. Aynı zamanda yasaklanan kitaplar ve filmleri de bu katmanda görebiliriz. Tor tarayıcı olmadan bu katmana giriş yapılamaz.
- Özel Erişim Seviyesi: Bu katman ulaşılabilen en tehlikeli bölüm olarak bilinmektedir. Bu katmana erişim sağlamak için Closed Shell System isimli bir sisteme ihtiyaç vardır. Kapalı Kabuk Sistemi adıyla bildiğimiz bu sistemde, kişiler ortak bir ağda toplanarak iletişim kurabilirler. Sıradan internet kullanıcılarının gizli örgütlerin haberleştiği bu katmana ulaşmaları kolay değildir.
5.Seviye: Deep web katmanlarının %80’inden bahsettik. 5. seviyeden sonra ise deep web’in %20’si karşımıza çıkar. Marianas web ismiyle bilinen 5. Katmanda çok özel bilgilerin olduğu söylenir. Örneğin nükleer füzeleri çalıştıracak şifrelerin bu bölümde yer aldığı ifade edilir.
6 ve 7. Seviye: 6. Seviyeyle ilgili pek bilgi bulunmamaktadır. 7. Seviye ise ulaşılması güç olan bir katmandır. Hatta 7. seviye ulaşanların kimsenin 8. seviyeye çıkmaması için çaba harcayacağı söylenir.
8.Seviye: Bu son seviyedir ve bilgisayarların bile baş edemeyeceği bir şifreleme sistemini kullanır. Buraya hakim olan kişilerin tüm internete hakim olacağı söylenir. Şimdilik kimsenin bu seviyeye çıkmadığı söyleniyor.
Kısaca Dark Web Nedir?
Dark Web, arama motorlarından arama yaptığımız zaman karşımıza çıkmayan içeriklerin depolandığı bir alandır. Tüm verileri gizli kalması açısından şifrelenmiştir ve herkesin erişemeyeceği bir mecradır. Kullanıcılar, standart arama motorları ile bu mecraya erişemez. IP adreslerini maskeleyen Tor veya I2P gibi tarayıcılar aracılığıyla dark web’e giriş yapılabilir.
Dark Web ile Deep Web Aynı Mı?
Dark web, çoğu zaman deep web kavramı için kullanılan bir terimdir. İkisi benzerlik gösterse de ufak farklılıklarla birbirinden ayrılırlar. Dark web ve deep web, internet aramalarında gizli kalan içerikleri tanımlayan iki terimdir. Bu açıdan aynı anlamda kullanılır. Fakat dark web, deep web’in yalnızca bir bölümüdür –diğer deyişle alt kümesidir-. Deep web, bu tarz içerikleri tanımlayan bir şemsiye kavramdır. Dark web ise gizli ve indekslenmeyen içeriklerin bulunduğu internet dünyasının sadece bir kısmını kapsar.
Dark Web’te Neler Var?
Dark web, tıpkı deep web içerikleri gibidir; illegal içerikleri ve ifşa edildiğinde sorun yaratma potansiyeline sahip bilgileri dark web’te görebiliriz. Örnek vermek gerekirse dark web içeriklerini aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
- Sınırlı sayıda kişinin erişimi olan gizli bilgiler
- İllegal madde ve ürünlerin alım satım işlemleri
- Yer altı dünyasının ünlü isimlerine ait bilgiler
- Yasa dışı hizmetler ve sahte ürün piyasası
- Ünlü insanların sakladıkları görüntü ve fotoğraflar
Sonuç Olarak
Bu yazımızda deep web ve dark web kavramlarından bahsettik. Dünya çapında gizli kalması gereken içeriklerin depolandığı bu mecralar elbette herkesin ilgisini çekebilir. Fakat bazı içeriklerin illegal olması, deep web’te dolaşan kişileri tedirgin edebilir. Zira dijital ayak izini bırakan kullanıcılar, birtakım endişelere kapılabilir. Ayrıca bazı uzmanların deep web’te gezinirken laptop ve mobil cihaz kameranıza dikkat dikkat edin uyarılarını da es geçmeyelim.
Deep web ve dark web, sürekli olarak var olmaya devam edecek gibi görünüyor. Çünkü her gün indekslenen milyonlarca arama sonucunda mutlaka gizli kalması gereken bilgiler olacaktır. Bu platformlara giriş yapmak suç değildir ancak sıklıkla ziyaret edilmesi dikkat çekebilir.
Şurada daha önce yazdığım ve ilginizi çekebileceğini düşündüğüm; Deep web ile ilgili doğru bilinen yanlışlar adlı makalemi okumanızı öneririm.
Yine de yer altı dünyasının içeriklerine göz atmak istiyorsanız güvenliğinize önem vermeyi asla ihmal etmeyin. Diğer yandan belli bir yaşın altındaki çocukların ise deep web ve dark web gibi platformlardan uzak tutulması önerilmektedir.
